Το ζωγραφικό έργο ‘ARREST’ αποτελεί ένα εγχείρημα άμεσης παρέμβασης ή και προσωπικής αντίδρασης του εικαστικού Νικόλα Παναγή αναπόσπαστα συνυφασμένο με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στον τόπο, αρχής γενομένης της 25ής Σεπτεμβρίου 2009. Σε αυτό δίνει ιδιαίτερη έμφαση και βαρύτητα τόσο στον «τρόπο» όσο και στο ίδιο το γεγονός της σύλληψης των αλλοδαπών μεταναστών στην Παλιά Λευκωσία.
Αν η αστυνομική βαρβαρότητα που αναμεταδόθηκε από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης το ξημέρωμα εκείνης της Παρασκευής αποτέλεσε τη βασική αφορμή, βαθύτερο «έρεισμα» του Παναγή για το παρόν εγχείρημα στάθηκε o υπόγειος στιγματισμός των μεταναστών, τον οποίο βιώνει καθημερινά στα σοκάκια γύρω από το atelier ή την σχολή του, τα οποία βρίσκονται στην Λευκωσία εντός των Τοίχων. Η αντιμετώπιση της μακρόχρονης παρουσίας των μεταναστών στο νησί έρχεται σε άμεση ρήξη και αντιπαράθεση με την αρχετυπική και περήφανη ανθρώπινη υπόσταση-φιγούρα, απογυμνωμένη από προκαταλήψεις, εθνικότητα και συλλογικά στερεότυπα. Η θεμελιώδης αυτή σύγκρουση αποτελεί για τον Παναγή το δομικό υλικό για να δημιουργηθεί ένα δαιδάλωδες, πολύπτυχο και πολυκεντρικό σύμπλεγμα ανθρώπινων μορφών. Υιοθετώντας μια πολυστρωματική θεώρηση των πραγμάτων, το ζωγραφικό έργο ‘ARREST’ λειτουργεί εν μέρει αντανακλαστικά, ως ένας πυρήνας που αναβλύζει σώματα ενώ παράλληλα καταγράφει μέσω της τεχνικής του πολυπλοκότητας στιγμιότυπα της ζωής των μεταναστών όσο και του τρόπου που αυτή αντιμετωπίζεται. Ανθρώποι σε κλούβες, εγκλωβισμένοι στο μεσοδιάστημα και στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον, σκλάβοι με ημερομηνία λήξεως βρισκόμενοι σε ένα σημείο οριακό, ενώ κινούνται προς όλες τις γνωστές κατευθύνσεις δεν μπορούν να κάνουν ούτε ένα βήμα μπρος αλλά ούτε να γυρίσουν πίσω. Αδιέξοδο.
Μέσα από εκούσιους και ακούσιους μηχανισμούς σβήνουμε από την καθημερινότητά μας μια πραγματικότητα που δεν θέλουμε να μας απασχολεί. Διοργανώνουμε μια «επιχείρηση Σκούπα» και διαγράφουμε το πρωτογενές υλικό της με ευσύνοπτες διαδικασίες. Στο σημείο αυτό ξεκινά να λειτουργεί η ‘ΣΥΛΛΗΨΗ’ του Παναγή μέσα από μια προσεκτικά ενορχηστρωμένη πολυστρωματική έρευνα πάνω στην ανθρώπινη μορφή. Όσο περισσότερο αποκαλύπτεται το ξένο σώμα, τόσο περισσότερο ξεπροβάλει από μέσα του το κυρίαρχο ανθρώπινό του συστατικό στοιχείο, το οποίο παρ’ όλη τη διαφορετικότητά του ομοιάζει αφοπλιστικά με το δικό μας.
Συμβαίνει, ενίοτε, άθελα μας να σκεπτόμαστε αυστηρά, δυαδικά π.χ. ΑΣΠΡΟ-ΜΑΥΡΟ. Εκεί όμως που η λέξη «μετανάστες» μας φέρνει στο μυαλό ένα ορισμένο χρώμα, ο Νικόλας Παναγή μας προτείνει στη θέση του μια άλλη, διαφορετικής τάξεως χρωστική ουσία (pigment) για να ακολουθήσει στην συνέχεια η απάλειψη ή το «σκούπισμα» με το άσπρο χρώμα. Ότι άφησε πίσω της η αστυνομική «ΣΚΟΥΠΑ», ήρθε να περισυλλέξει η βούρτσα του εικαστικού, επιχειρώντας αυτή τη φορά ένα «δεύτερο χέρι», ένα δεύτερο καθαρτικό πέρασμα πάνω στο πρώτο. Το χέρι του Παναγή ίσως διαμορφώνει εντέλει ένα διαφορετικό «εξαγνιστικό» σκούπισμα που όχι μόνο δεν σβήνει την ανθρωπινή ύπαρξη αλλά περισσότερο την φέρνει τιμητικά στην επιφάνεια του γίγνεσθαι, υπενθυμίζοντάς τελικά, πως η πατρίδα του ανθρώπου είναι εκείνο το μέρος, του οποίου οι πολίτες τον καθιστούν μέρος της καθημερινότητάς του.
No comments:
Post a Comment